İklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve ESG faktörleri; kurumsal yönetim kurulu toplantılarında giderek daha fazla gündemde yer alıyor. Yöneticiler, sürdürülebilirlik raporları ve sürdürülebilirlik derecelendirmeleri aracılığıyla kurumsal sürdürülebilirlik performanslarını ölçerken, sürekli değişen ve farklılık gösteren standartlarla karşı karşıya kalıyorlar. Bu belirsizlikler sebebiyle şirketler, uygun ve doğru olmayan sürdürülebilirlik raporlaması ve yeşil yıkama ile mücadele etmeleri gerekmekte.
Bu yazımızda; sürdürülebilirlik yöneticilerinin stratejik gereksinimleri ve paydaşlarının bilgi ihtiyaçları ile en yakından uyumlu olan sürdürülebilirlik raporlama standartlarına ve derecelendirmelerine odaklanmalarına yardımcı olacak olan sürdürülebilirlik raporlama matrisini anlatacağız.
Sürdürülebilirlik Rapor Kapsamının Belirlenmesi
Kurumsal sürdürülebilirlik raporlaması yapılırken hangi metriklerin kullanılacağına karar vermek yöneticiler için zor olabilir. Bazı şirketler yalnızca sera gazı emisyonları gibi çevresel analizleini bildirirken, diğerleri çok daha kapsamlı şekilde KSS (kurumsal sosyal sorumluluk) girişimleri hakkında kapsamlı raporlar yayınlar veya ESG (çevre, sosyal ve yönetişim) derecelendirmelerini detaylı olarak kullanır. Ancak çoğu yönetici hangi standart veya metrikleri; nerede, ne zaman ve nasıl kullanacağı konusunda belirsizlik yaşıyor.
Son yıllarda sürdürülebilirlik raporlaması özellikle kurumsal firmalar için çok önemli ve popüler hale geldi. Ancak sürdürülebilirlik raporlama standartları ve derecelendirmelerinde de çok fazla seçenek oluştu. Seçim bolluğu yöneticiler için tehlikeli olabilir. Bu kadar farklı ve çeşitli seçenekle şirketler; müşterilerin, yatırımcıların ve çalışanların beklentilerini karşılayamama riski ile karşı karşıya kalmakta. Ek olarak, sürdürülebilirlik raporlaması ile belirli bilgilerin açıklanması, firmalar açısından doğru olup olmadığı da özellikle değerlendirilmelidir.
Farklı sürdürülebilirlik raporlama standartlarını ve derecelendirmelerini belirli kategorilere ayırmak için sürdürülebilirlik matrisi geliştirildi. Mevcut tüm raporlama ve derecelendirme seçeneklerini kapsadıkları konuların detayları ve hedef kitleleri açısından kategorize ederek, şirketin ve paydaşlarının ihtiyaçlarına uygun bir sürdürülebilirlik raporlaması yaklaşımı tanımlanabilecek.
Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları
Sürdürülebilirlik raporlaması, şirketlerin sürdürülebilirlik performansları hakkında düzenli olarak yapılandırılmış bir şekilde sağladığı bilgileri ifade eder. Sürdürülebilirlik derecelendirmeleri, bir şirketin performansının özet bir göstergesini sağlar.
Her biri güvenilir, uluslararası kuruluş ve yöneticiler tarafından kabul gören en az yedi iyi bilinen sürdürülebilirlik raporlama çerçevesi ve standardı mevcuttur:
CDP – Carbon Disclosure Project
CDSB – Climate Disclosure Standards Board
GRI – Global Reporting Initiative
IIRC – International Integrated Reporting Council
SASB – Sustainability Accounting Standards Board
TCFD – Taskforce on Climate Related Disclosures
WEF IBC – World Economic Forum International Business Council
Her sürdürülebilirlik raporlama standardı, dar kapsamlıdan (örneğin, sera gazı emisyonlarına özel bir odaklanma) geniş kapsamlı olanlara (ESG'nin tamamını veya BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SDGs) tamamını kapsayan) farklı bir konu ile ilgilenir ve farklı hedef kitlelere hitap eder. Dar bir hedef paydaş grubundan; yatırımcılar,müşteriler, çalışanlar ve genel olarak toplum dahil olmak üzere daha geniş gruplara kadar farklılık gösteren kapsamlara sahiptirler.
Yöneticiler bu matrisi kullanarak, iklim değişikliğinin finansal sonuçlarına sunduğu belirli riskler hakkında rapor vermek isterlerse CDSB (belirli bir standart) veya TCFD (daha geniş bir çerçeve) kullanmayı seçebileceklerini görebilirler. Çok çeşitli konularda (şirketin BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına katkısı gibi) rapor vermek isteyen şirketler, SASB ve IIRC'yi kullanabilir.
Grafiğin sol üstünde bulunan CDP, bir şirketin sera gazı emisyonları üzerindeki etkisine odaklanıyor. CDP; şirketlerin iklim, su ve ormanlar üzerindeki etkilerini tipik olarak Sera Gazı Protokolü'ne dayalı olarak iklim raporlaması yapmalarına olanak tanır. Daha kapsamlı şekilde çevresel ve sosyal konular hakkında rapor hazırlamak isteyen şirketler; GRI veya WEF IBC'yi kullanabilir. GRI, dünyanın en yaygın kullanılan sürdürülebilirlik raporlama standardıdır. WEF IBC, kendi metriklerini GRI standartlarıyla eşleştirerek, ikisi arasında bir miktar karşılaştırılabilirlik sağlar.
Sürdürülebilirlik Performans Derecelendirmesi
Sürdürülebilirlik derecelendirmesi, belirli bir dizi kritere dayalı olarak sürdürülebilirlik performansının bağımsız olarak belirlenmiş ve standartlaştırılmış bir özet göstergesini sağlar. Bu derecelendirmeler genellikle derecelendirilen kuruluş tarafından talep edilir ve karşılanır. Derecelendirmeler, yıllar içersinde firmaların performansını karşılaştırmak için kolaylaştırıcı rolde yer alır.
Hangi derecelendirmelerin benimseneceği konusunda karar vermeyi kolaylaştırmak için, şirketlerin öncelikle yalnızca çevresel yönlere odaklanan bir derecelendirmeye mi yoksa ESG konuları gibi daha geniş kapsama mı ihtiyaç duyduklarını seçmeleri gerekir. Buna paralel olarak, şirketlerin sadece yatırımcıları veya daha geniş bir paydaş grubunu hedefleyen bir derecelendirme isteyip istemediğine karar vermeleri gerekir.
Sol altta, Paris İklim Anlaşması'nın sera gazı emisyonları yörüngesine uygun projeler için tahvil ihraç etmek isteyen şirketler yeşil tahvil üzerine çalışabilir. Climate Bonds Initiative, genellikle onaylı üçüncü taraflarca yürütülen bir doğrulama temelinde yeşil tahvilleri onaylayan ana kuruluştur.
Sağ altta, başlıca küresel finansal derecelendirme kuruluşları ve bilgi sağlayıcıları tarafından yayınlanan ESG derecelendirmeleri, genellikle bir şirketin ESG faktörleri ışığında bilgi açıklama kalitesini veya şirketlerin ESG ile ilgili konularda karşı karşıya olduğu riski ölçer. ESG bilgilerini şeffaf bir şekilde açıklayan şirketler genellikle daha az riskli olarak algılanır ve finansal kuruluşlar gözünde yatırımların riski daha azdır.
Matrisin üst yarısında, çok çeşitli paydaşlarla iletişim kuran birkaç derecelendirme vardır. Bilime Dayalı Hedefler (Science Based Targets), kurumsal sera gazı emisyonu azaltma hedeflerinin Paris İklim Anlaşması'nın hedefleriyle uyumlu olup olmadığını doğrular. Benzer şekilde, yeşil bina (LEED ve BREEAM gibi) derecelendirmeleri, binaların ve toplulukların sürdürülebilirlik özelliklerini geniş bir kitleye iletir. EcoVadis'in tedarikçi derecelendirmeleri gibi diğer derecelendirmeler, kurumsal performansı çevresel ve sosyal de dahil olmak üzere daha geniş bir kapsamda değerlendirir.
Bir şirketin sürdürülebilirlik performansını ölçmek, raporlamak ve yönetmek; kurumsal performans, itibar ve risk üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Şirketler net sıfır hedeflerine doğru yol alırken, doğru raporlama yaklaşımını seçmek çok önemlidir.
InvesThinker olarak sürdürülebilirlik raporlama ve derecelendirme süreçleri boyunca müşterilerimizin yanında yer alıyoruz. Detaylar için:
Kaynak: hbr.org